Verborgen verdriet: van een negatief zelfbeeld naar een maagverkleining

Ik was zo moe van alles. Moe van alle mislukte diëten, moe van de blikken op straat, moe van het gevoel dat ik nooit goed genoeg was. Een maagverkleining voelde als mijn laatste kans op een normaal leven."

Verborgen verdriet

Wanneer mensen overwegen om een maagverkleining te ondergaan, gaat het zelden alleen om de kilo's. Achter die beslissing ligt vaak een verhaal van jaren van pijn, schaamte en een diep beschadigd zelfbeeld. Het is een verhaal dat de buitenwereld vaak niet ziet, maar dat voor velen de drijvende kracht is achter deze ingrijpende keuze.

Veel mensen met overgewicht bekijken zichzelf door dezelfde bril als de maatschappij: kritisch, afkeurend, veroordelend. Ze zien zichzelf als "te dik", "niet aantrekkelijk" of "minderwaardig".

Het stemmetje in je hoofd dat je constant bekritiseert

Dit fenomeen wordt door psychologen wel "zelfobjectificatie" genoemd - je gaat jezelf bekijken als een object dat beoordeeld wordt, in plaats van als een mens met gevoelens en waarde.

Pesten veroorzaakt een emotionele schade die nooit geneest

De jeugdtrauma's die blijven hangen

Voor veel mensen begint het verhaal al op jonge leeftijd. Linda, een 38-jarige vrouw die vorig jaar een maagverkleining onderging, vertelt: "Ik werd al op de basisschool gepest vanwege mijn gewicht. Ze noemden me 'walvis' of 'dikzak'. Die woorden zitten nog steeds in mijn hoofd, na al die jaren."

Gepest worden om je gewicht laat diepe emotionele schade achter. Het zijn niet alleen de woorden op dat moment - het beïnvloedt hoe je naar jezelf kijkt, hoe je denkt dat anderen je zien, en hoe je door het leven navigeert. Veel volwassenen die een maagverkleining overwegen, dragen nog steeds de stem van die pestkop in hun hoofd.

De maatschappelijke veroordeling die nooit stopt

Maar het houdt niet op bij kinderpesterijen. Volwassenen met overgewicht ervaren dagelijks subtiele en niet-zo-subtiele vormen van discriminatie. In winkels waar kleding niet in jouw maat beschikbaar is. Op vliegtuigen waar je je schaamt voor je lichaamsomvang. In restaurants waar ze voelen dat mensen op hun bord kijken. Zelfs in de medische wereld kom je discriminatie tegen. Linda heeft dat aan den lijve ondervonden. "Ik voelde me niet als een patiënt, maar als een wandelend probleem. Hoofdpijn? Dat komt omdat je te zwaar bent. Rugpijn? Je moet echt proberen af te vallen. Mijn huisarts nam mijn klachten totaal niet serieus.”.

Het gevoel van tekortschieten dat steeds erger wordt

Het ene dieet na het andere

Voordat je gaat nadenken over een maagverkleining heb je vaak al tientallen diëten geprobeerd. Elke keer hoop je dat dit dé oplossing wordt. En elke keer eindigt het in teleurstelling wanneer de kilo’s weer terugkomen.

Linda weet er alles van. "Ik heb alles geprobeerd. Weight Watchers, koolhydraatarm, intermittent fasting, shakes, wonderpillen. Elke keer viel ik af, dan werd ik helemaal blij, en even later kwam het gewicht gewoon weer terug. Soms nog meer dan ervoor."

Boos op je eigen lichaam

Na jaren van mislukte pogingen ontstaat er vaak een diepe boosheid. Boosheid op je eigen lichaam dat niet meewerkt. Boosheid op jezelf omdat je "geen wilskracht hebt". Boosheid op een systeem dat lijkt te werken voor anderen, maar niet voor jou.

Deze boosheid vreet aan je zelfbeeld. Je gaat geloven dat je zwak bent, dat je faalt waar anderen slagen, dat er iets fundamenteel mis is met jou als persoon. Het gewicht wordt niet alleen een liichamelijk probleem, maar een bevestiging van je eigen waardeloosheid.

Maagverkleining en zelfbeeld: de wanhoop die leidt tot een drastische keuze

Machteloosheid als beslissende factor

Wanneer mensen serieus beginnen na te denken over een maagverkleining, zitten ze vaak in een staat van complete machteloosheid.

Linda: “Je hebt het gevoel dat je alle controle over je leven bent kwijtgeraakt. Je gewicht bepaalt wat je aantrekt, waar je naartoe gaat, wat je eet, zelfs hoe je over jezelf denkt. Het ging heel slecht met mij. Ik kon er niet meer tegen. Ik vermeed sociale situaties, droeg alleen maar zwarte kleding, elke dag opnieuw schaamde ik me voor mijn lichaam. Ik wilde gewoon dat het ophield. De pijn, de schaamte, het gevoel dat ik tekortschoot."

De valse belofte van een nieuwe start

Een maagverkleining begint dan te voelen als een uitweg uit alle narigheid. Het wordt de belofte van een nieuw leven, een nieuwe identiteit, een nieuw zelfbeeld. Eindelijk normaal kunnen zijn, eindelijk geaccepteerd worden, eindelijk van jezelf kunnen houden.

Artsen en klinieken spelen vaak in op deze hoop. Ze tonen voorbeelden van mensen die succesvol zijn afgevallen, die er stralend uitzien, die hun leven weer op de rails hebben gekregen. Voor iemand die zich al jaren ellendig voelt, klinkt dit als een droom die werkelijkheid kan worden.

De emotionele honger die niet ‘weggeopereerd’ kan worden

‘Eten was mijn beste maatje’

Wat vaak wordt onderschat, is dat eten voor veel mensen met overgewicht niet alleen om honger gaat. Het is een manier om met emoties om te gaan. Stress, verdriet, verveling, angst, schaamte - al deze gevoelens kunnen tijdelijk verdoofd worden door te eten.

"Eten was mijn beste maatje," zegt Linda. "Als ik een slechte dag had, dan had ik altijd even een uitweg. Als ik me eenzaam voelde, was er altijd iets lekkers waar mee ik mezelf kon troosten. Het was de enige manier waarop ik me even beter kon voelen.”

De illusie van controle

Dit klinkt misschien heel gek, maar als je je machteloos voelt, kan eten ook een vorm van controle zijn. Als alles in je leven mis gaat, als je constant afgewezen voelt, is eten iets wat je tenminste zelf kunt bepalen. Iets waar je zelf over kunt beslissen.

"Een maagverkleining is geen oplossing voor een beschadigd zelfbeeld"

Ergens diep in je hart weet je het wel, maar een maagverkleining verandert niet je geest, alleen je maag. Je kunt die kilo’s wel kwijtraken, maar daarmee ben je nog niet af van alle pijn, schaamte, en trauma's die hebben geleid tot hoe je je voelt.

Sterker nog, zoals we in de volgende blogs zullen zien, kan een maagverkleining soms nieuwe emotionele problemen creëren.

Wanneer je belangrijkste copingmechanisme (eten) wegvalt, wanneer je identiteit verandert, wanneer je oude trauma's niet verwerkt zijn, kan de periode na de operatie emotioneel nog zwaarder worden dan ervoor.

Een maagverkleining is geen quick fix

Een maagverkleining wordt door artsen en klinieken vaak gepresenteerd als een snelle oplossing voor een complex probleem. Maar een beschadigd zelfbeeld, jaren van pesten, trauma's van discriminatie en falen - dat zijn geen problemen die je even wegopereert. Die vergen tijd, professionele hulp, en vooral: de bereidheid om de problemen echt onder ogen te zien, in de ogen te kijken.

Voordat je beslist om een maagverkleining te ondergaan, is het cruciaal om jezelf af te vragen: ben ik bereid om dat aan te gaan? Ben ik klaar voor een lang proces van herstel waar veel meer bij komt kijken dan alleen gewicht verliezen?

Want zoals we in de volgende blog zullen zien, eindigt het verhaal niet bij gewichtsverlies - het begint daar eigenlijk pas. Heel veel mensen die een maagverkleining hebben laten doen zullen dat bevestigen.

In de volgende blog verkennen we wat er werkelijk gebeurt na een maagverkleining: waarom sommige mensen zich nog steeds "dik" voelen, hoe hun identiteit in de war raakt, en waarom die vurig gewenste verandering in zelfbeeld vaak uitblijft.

Tessa van Loon #tessavanloon

🔴Altijd direct op de hoogte?

Wil je een bericht ontvangen zodra er een nieuw ervaringsverhaal, blog of andere nieuwe content op onze website verschijnt? Schrijf je dan in voor updates via de knop hieronder.